IJsland

IJsland is een eilandstaat in de Noord-Atlantische Oceaan, beroemd om zijn spectaculaire natuur en indrukwekkende landschappen. Het land ligt precies op de grens van de Noord-Amerikaanse en Euraziatische tektonische platen en ontstond ongeveer twintig miljoen jaar geleden door vulkanische activiteit. Hierdoor heeft het eiland een uniek landschap met actieve vulkanen, uitgestrekte lavavelden, geisers en gletsjers.

De hoofdstad Reykjavík is niet alleen de grootste stad van IJsland, maar ook ’s werelds noordelijkste hoofdstad. Met zijn kleurrijke huizen, moderne voorzieningen en levendige cultuur vormt Reykjavík het economische en culturele hart van het land.

Politiek gezien is IJsland een stabiele parlementaire republiek met een lange democratische traditie. Het parlement, Althingi, opgericht in 930, geldt als het oudste parlement ter wereld dat nog steeds actief is. Het land heeft geen staand leger en wordt wereldwijd erkend vanwege zijn vooruitstrevende sociale beleid en hoge levensstandaard.

Ondanks zijn omvangrijke oppervlakte is IJsland dunbevolkt, met het merendeel van de bevolking geconcentreerd in Reykjavík en omgeving. De samenleving is modern en welvarend, met een sterke nadruk op onderwijs, technologie en duurzaamheid. De IJslanders staan bekend om hun gemeenschapsgevoel en rijke culturele leven, met literatuur, muziek en kunst die wereldwijd worden gewaardeerd.

IJsland biedt reizigers een unieke combinatie van ongerepte natuur, avontuurlijke activiteiten en een vriendelijke bevolking, wat het tot een onvergetelijke bestemming maakt.

Geografie & natuur

IJsland

IJsland staat bekend om zijn spectaculaire landschap dat grotendeels gevormd is door vulkanisme en ijs. Ongeveer tien procent van het eiland is bedekt met indrukwekkende gletsjers. De Vatnajökull, Europa’s grootste gletsjer, bedekt grote delen van het zuidoosten. Ook de Eyjafjallajökull, bekend van de vulkaanuitbarsting in 2010, trekt veel aandacht.

Verspreid over het eiland vind je vulkanische hoogvlakten die zich uitstrekken als buitenaardse landschappen. Hier ontmoeten zwarte lavavelden, kleurrijke bergen en stomende kraters elkaar. Door de ligging op de Mid-Atlantische rug kent het eiland ook veel geothermische activiteit, zichtbaar in actieve geisers zoals de beroemde Strokkur en talrijke warmwaterbronnen, waar IJslanders graag ontspannen.

Aan de west- en noordkust wordt het ruige landschap gevormd door diepe fjorden en steile kliffen, ontstaan door eeuwenlange erosie door ijs en zee. Dit gebied is populair voor wandelingen en vogelspotten, vanwege zijn spectaculaire natuur en rijke biodiversiteit.

Door deze indrukwekkende afwisseling van ijzige gletsjers, vulkanische landschappen, geisers en fjorden is IJsland niet alleen een paradijs voor natuurliefhebbers en avonturiers, maar ook een levend laboratorium voor wetenschappers die aardse processen willen begrijpen. Dit maakt het eiland uniek in Europa en daarbuiten.

Geschiedenis

De geschiedenis van IJsland begint rond 874 na Christus, toen Noorse Vikingen zich permanent op het eiland vestigden. Zij stichtten nederzettingen en brachten hun cultuur, taal en tradities mee. In het jaar 930 richtten ze het parlement, Althing, op. Dit parlement bestaat nog steeds, waardoor het bekendstaat als het oudste continu functionerende parlement ter wereld.

In de eeuwen daarna bleef IJsland relatief onafhankelijk, totdat het in 1380 onder Deens-Noors gezag kwam en later volledig onderdeel werd van het Koninkrijk Denemarken. Deze unie duurde tot 1944, toen IJsland zich losmaakte van Denemarken en een volledig onafhankelijke republiek werd.

Het moderne IJsland kende lange tijd grote economische voorspoed, maar werd in 2008 zwaar getroffen door een diepe financiële crisis. De ineenstorting van het IJslandse bankensysteem zorgde voor politieke en sociale onrust. Door ingrijpende hervormingen en sterke maatschappelijke solidariteit kwam het land relatief snel weer overeind.

Sinds 2010 maakt IJsland een ongekende groei in toerisme mee. Mede dankzij goedkope vluchten, spectaculaire natuur en positieve mond-tot-mondreclame, groeide het land uit tot een van de populairste reisbestemmingen ter wereld. Tegenwoordig vormt toerisme een belangrijke pijler van de IJslandse economie en samenleving.

Toeristische hoogtepunten

IJsland

IJsland is een land vol natuurlijke hoogtepunten, waarvan de beroemde Gouden Cirkel het bekendst is. Deze toeristische route brengt je naar drie iconen: Þingvellir, waar twee tektonische platen elkaar ontmoeten en het oudste parlement ter wereld ooit bijeenkwam; Geysir, bekend vanwege de indrukwekkende geiser Strokkur, die elke paar minuten kokend heet water tientallen meters omhoog spuit; en Gullfoss, een prachtige en krachtige waterval.

In het zuidoosten ligt Vatnajökull, Europa’s grootste gletsjer, bekend om zijn spectaculaire ijsgrotten. In de wintermaanden kun je hier met gidsen diepblauwe ijstunnels en grotten bezoeken, een onvergetelijke ervaring.

De Blue Lagoon, vlakbij Reykjavík, is IJslands bekendste warmwaterbron en kuuroord. Reizigers ontspannen hier in het mineraalrijke water, dat bekendstaat om zijn genezende werking.

Voor wie verder wil verkennen is de Westfjorden-route een aanrader. Dit afgelegen gebied biedt ruige kustlijnen, diepe fjorden en een ongerepte natuur waar je heerlijk kunt wandelen en wildlife spotten.

Het gletsjermeer Jökulsárlón, bezaaid met drijvende ijsbergen, biedt een surrealistisch landschap. Je kunt het meer vanaf de oever bewonderen of met een boottocht dichter bij de ijsformaties komen.

Ook het Nationaal Park Snæfellsjökull is geliefd. Centraal staat hier de gelijknamige gletsjer-vulkaan, die beroemd werd door Jules Verne’s verhaal ‘Reis naar het middelpunt der aarde’. Wandelen, vulkanische grotten ontdekken en genieten van spectaculaire kustlijnen maken dit park tot een hoogtepunt.

Veel reizigers komen speciaal voor het Noorderlicht (Aurora Borealis). Van september tot april biedt IJsland goede kansen om dit magische natuurverschijnsel te bewonderen, vooral in donkere, heldere nachten buiten stedelijke gebieden.

IJsland

Klimaat en weer

IJsland heeft een subarctisch zeeklimaat, gekenmerkt door koele zomers en milde winters dankzij de invloed van de Warme Golfstroom. Dit betekent dat de temperaturen relatief gematigd zijn voor zo’n noordelijke ligging. Toch kan het weer erg onvoorspelbaar zijn.

De wind speelt op IJsland een belangrijke rol en kan soms zeer krachtig zijn, vooral langs de kust en in open gebieden. Windvlagen maken het weer vaak extra guur en zorgen voor plotselinge weersveranderingen.

Regen valt regelmatig gedurende het hele jaar, hoewel de zuidelijke en westelijke delen van het eiland doorgaans natter zijn dan het noorden en oosten. De neerslag kan het landschap in korte tijd compleet veranderen.

De temperaturen liggen in de zomer gemiddeld tussen 10 en 15 graden Celsius, terwijl het in de winter meestal tussen de -5 en +5 graden schommelt. Strenge vorst komt minder vaak voor dan verwacht, maar sneeuwval is in de winter vrij algemeen.

De beste reistijd voor IJsland hangt af van je reisplannen. De zomer (juni tot augustus) is ideaal voor rondreizen, wandelen en natuuractiviteiten. Voor het Noorderlicht en winterse landschappen is de periode van oktober tot maart perfect.

Reykjavik

Reykjavik

Reykjavík is de hoofdstad van IJsland en ’s werelds noordelijkste hoofdstad. Deze moderne en levendige stad vormt meestal het start- en eindpunt van rondreizen door het eiland. Met een bevolking van ongeveer 130.000 inwoners is Reykjavík relatief klein, maar biedt het een bruisende sfeer vol cafés, winkels, restaurants en een boeiend cultureel leven.

Een van de bekendste symbolen van Reykjavík is de indrukwekkende Hallgrímskirkja, een hoge, modernistische kerk die het stadsbeeld domineert. Vanaf de toren geniet je van een panoramisch uitzicht over de stad en haar omgeving.

Een andere bezienswaardigheid is Perlan, een uniek gebouw met een glazen koepel, dat bovenop warmwatertanks is gebouwd. Hier vind je een museum over IJslandse natuur en geologie, en een uitzichtplatform met spectaculaire vergezichten over Reykjavík en de omliggende bergen.

Ook het Nationaal Museum is een bezoek waard, vooral voor wie meer wil weten over de geschiedenis en cultuur van IJsland. Hier ontdek je hoe het leven zich vanaf de tijd van de Vikingen ontwikkelde tot het moderne, vooruitstrevende land dat het vandaag is.

Reizen naar IJsland

IJsland is vanuit Nederland en België gemakkelijk bereikbaar per vliegtuig. Vluchten vanaf Amsterdam, Brussel of Düsseldorf naar Keflavík International Airport duren ongeveer drie uur. De luchthaven ligt zo’n veertig kilometer van Reykjavík en biedt goede verbindingen met de stad en andere delen van het eiland. Populaire maatschappijen zijn Icelandair, Transavia en budgetmaatschappij PLAY, die regelmatig directe vluchten aanbieden.

Een avontuurlijk alternatief is reizen per veerboot. Vanuit Denemarken (Hirtshals) vaart de ferrymaatschappij Smyril Line naar Seyðisfjörður aan de oostkust van IJsland. Deze optie is ideaal voor reizigers die hun eigen auto of camper willen meenemen en IJsland in hun eigen tempo willen verkennen. De overtocht duurt ongeveer twee dagen en biedt onderweg een korte tussenstop op de Faeröer-eilanden. Het is mogelijk op de heen- of terugweg deze eilanden te bezoeken.

Het meenemen van een eigen camper biedt veel vrijheid, maar vereist goede voorbereiding. De IJslandse wegen kunnen uitdagend zijn vanwege ruig terrein, veranderlijk weer en soms onverharde wegen. Wil je ter plaatse een auto of camper huren, regel dit dan ruim op tijd; vooral in het hoogseizoen (juni tot augustus) is het aanbod beperkt en zijn de prijzen hoog.

In de zomermaanden, het hoogseizoen, ligt het prijsniveau aanzienlijk hoger dan in andere periodes. Accommodaties, huurauto’s en excursies kunnen flink duurder zijn. Voor wie betaalbaar wil reizen, is het raadzaam vroeg te boeken, buiten het hoogseizoen te reizen of gebruik te maken van speciale aanbiedingen en pakketten.

Praktische info voor reizigers

vulkaanuitbarstingen

Betalen en valuta
In IJsland betaal je met de IJslandse kroon (ISK). Pinnen kan bijna overal; ook creditcards en contactloos betalen worden breed geaccepteerd, zelfs voor kleine bedragen. Contant geld is daarom zelden nodig, maar het is handig om wat kronen bij je te hebben voor afgelegen plekken.

Dure alcohol – koop Tax-Free
Alcohol is in IJsland relatief duur door hoge belastingen. Het loont dus om bij aankomst op Keflavík Airport belastingvrij inkopen te doen in de uitgebreide Tax-Free winkel. Hier kun je bier, wijn en sterke drank aanzienlijk goedkoper aanschaffen dan in lokale winkels.

Elektriciteit (stopcontacten en stekkers)
IJsland gebruikt dezelfde stopcontacten als Nederland en België (type C en F) met een standaardspanning van 230 volt. Je hebt geen adapter nodig voor je Nederlandse apparaten, waardoor opladen eenvoudig is.

Kans op vulkaanuitbarstingen
IJsland is vulkanisch actief en uitbarstingen komen regelmatig voor. Hoewel de kans klein is dat dit je reis verstoort, is het verstandig het lokale nieuws te volgen, vooral bij reizen naar vulkanische gebieden. De autoriteiten houden risico’s nauwlettend in de gaten en waarschuwen ruim van tevoren als er gevaar dreigt.

Schengen
IJsland maakt deel uit van het Schengengebied, waardoor je als EU-burger geen visum nodig hebt om het land te bezoeken. Je kunt maximaal 90 dagen binnen een periode van 180 dagen visumvrij verblijven. Wel dien je een geldig paspoort of identiteitskaart mee te nemen.

Taal
De officiële taal is het IJslands, dat nauw verwant is aan het oud-Noors. Vrijwel alle IJslanders spreken uitstekend Engels, waardoor communicatie geen probleem is. Vooral jongeren beheersen vaak ook andere Europese talen.

Tijdsverschil met Nederland
IJsland hanteert het hele jaar door Greenwich Mean Time (GMT). Dit betekent dat het in de wintertijd één uur vroeger is dan in Nederland en tijdens onze zomertijd zelfs twee uur vroeger.

Weersomslag in minuten
Het weer in IJsland kan extreem wisselvallig zijn. Binnen enkele minuten kan het omslaan van zonnig naar stormachtig en regenachtig. Draag daarom altijd geschikte kleding in laagjes en houd actuele weersvoorspellingen goed in de gaten.

Wist je dat...?

Veel huishoudens in IJsland gebruikmaken van gratis natuurlijke energie dankzij overvloedige geothermische bronnen en waterkracht? Elektriciteit en verwarming zijn hierdoor goedkoop en milieuvriendelijk, en huizen en zwembaden worden direct verwarmd met warm water uit de aarde.

IJslanders geen traditionele achternamen hebben, maar patroniemen gebruiken? De achternaam van een zoon eindigt meestal op ‘-son’ (zoon van), die van een dochter op ‘-dóttir’ (dochter van), steeds gevolgd door de voornaam van de vader.

IJsland een van de veiligste landen ter wereld is met zeer lage criminaliteitscijfers, waardoor de politie doorgaans geen vuurwapens draagt?

Veel IJslanders nog steeds in elfen en trollen geloven? Bij bouwprojecten wordt soms zelfs rekening gehouden met deze wezens om hen niet te verstoren en ongeluk te voorkomen.

IJsland wereldwijd het hoogste aantal boekpublicaties per inwoner heeft? Tijdens de jaarlijkse Jólabókaflóðið (kerstboekenstroom) wordt het verschijnen van nieuwe boeken massaal gevierd en zijn boeken populaire kerstcadeaus.

IJsland geen eigen leger heeft en zijn defensie volledig heeft uitbesteed via verdragen met andere landen, vooral binnen de NAVO? Het land beschikt alleen over een kleine kustwacht.

IJsland