Japan

Japan is een Oost-Aziatisch eilandenrijk in de Stille Oceaan, bestaande uit duizenden eilanden waarvan Honshu, Hokkaido, Kyushu en Shikoku de grootste zijn. Het land combineert een hoogontwikkelde economie met een rijke, unieke cultuur, waarin traditie en moderniteit moeiteloos samengaan. Eeuwenoude tempels en schrijnen liggen naast futuristische steden vol technologie en neonlichten.

Met ruim 125 miljoen inwoners behoort Japan tot de dichtstbevolkte landen ter wereld. Tegelijkertijd kampt het met vergrijzing en een dalend geboortecijfer, wat zorgt voor serieuze demografische uitdagingen. De meerderheid van de bevolking woont in stedelijke gebieden, zoals de enorme metropoolregio’s rond Tokio, Osaka en Nagoya.

Economisch is Japan een wereldmacht, vooral bekend om technologie, auto-industrie en elektronica. Merken als Toyota, Sony en Nintendo vertegenwoordigen Japans innovatieve kracht op de internationale markt. Ondanks economische uitdagingen zoals stagnatie in de jaren negentig en concurrentie uit China, blijft Japan een sterke speler in de wereldeconomie.

Politiek is Japan een constitutionele monarchie met een parlementaire democratie. De keizer, momenteel Naruhito, heeft een ceremoniële functie, terwijl de minister-president de regeringsleider is. Sinds de Tweede Wereldoorlog voert Japan een pacifistische politiek, hoewel de laatste jaren het defensiebeleid meer in beweging is gekomen vanwege regionale spanningen.

Deze combinatie van economische kracht, culturele authenticiteit en politieke stabiliteit maakt Japan tot een van de meest fascinerende landen ter wereld, dat jaarlijks miljoenen bezoekers trekt.

Geografie & natuur

Japan

Japan bestaat uit maar liefst 6.852 eilanden, die zich uitstrekken over bijna 3.000 kilometer van noord naar zuid. Hierdoor kent het land enorme geografische diversiteit, variërend van sub-arctische landschappen in het noordelijke eiland Hokkaidō tot de subtropische stranden van Okinawa in het uiterste zuiden. De vier grootste eilanden—Honshū, Hokkaidō, Kyūshū en Shikoku—herbergen het grootste deel van de bevolking en bieden indrukwekkende natuur en stedelijke gebieden.

Het land ligt op de zogenaamde ‘Ring van Vuur’, een gebied met sterke tektonische activiteit, waardoor aardbevingen en vulkanisme veel voorkomen. Japan telt maar liefst 111 actieve vulkanen, waarvan Mount Fuji (3.776 meter) de bekendste en hoogste is. Deze iconische vulkaan, vaak met sneeuw bedekt, vormt een geliefd nationaal symbool en trekt jaarlijks duizenden bezoekers.

De natuur in Japan toont zich van haar mooiste kant tijdens het sakura-seizoen (kersenbloesem), meestal eind maart en begin april. In deze korte periode kleuren parken, tempelterreinen en rivieroevers roze en wit door bloeiende kersenbomen, een evenement dat traditioneel groots gevierd wordt met picknicks en festivals.

Ook de herfst trekt veel natuurliefhebbers naar Japan. Vanaf eind oktober tot begin december kleuren esdoorns en andere loofbomen het landschap in spectaculaire tinten rood, geel en oranje. Deze periode is bijzonder geliefd voor wandelingen in natuurgebieden en tempelcomplexen, zoals rond Kyoto en in nationale parken.

Japanse keuken

Japanse keuken

De Japanse keuken geniet wereldwijd populariteit, vooral dankzij sushi, maar het culinaire aanbod van Japan is veel breder. Sushi, rijst gecombineerd met rauwe vis of groenten, vormt slechts één aspect van de rijke eetcultuur. Gerechten zoals ramen (noedelsoep), tempura (gefrituurde groenten of garnalen), tonkatsu (gepaneerde varkensschnitzel) en okonomiyaki (hartige pannenkoek gevuld met kool en vlees of vis) zijn minstens even geliefd bij de Japanners zelf.

Eetgewoontes in Japan verschillen sterk van die in het westen. Rijst vormt het centrale ingrediënt bij veel maaltijden, aangevuld met verschillende kleine bijgerechten zoals misosoep, ingelegde groenten en tofu. Traditioneel worden maaltijden geserveerd met eetstokjes, en eten Japanners vaak vanuit individuele schaaltjes. Ook etiquette speelt een rol: luid slurpen bij ramen-noedels is bijvoorbeeld geen gebrek aan manieren, maar juist een teken van waardering voor de maaltijd.

De efficiëntie in Japanse restaurants is indrukwekkend. Bestellingen worden vaak via een digitaal menu gedaan, of vooraf bij een automaat besteld en betaald. Hierdoor verloopt alles snel en soepel, zonder te lange wachttijden. Opvallend is dat je vrijwel overal gratis water of groene thee aangeboden krijgt, ongeacht of je in een eenvoudige ramen-shop of een luxueus restaurant eet.

Naast traditionele gerechten biedt Japan ook een brede selectie aan streetfood. Van yakitori (gegrilde kipspiesjes) en takoyaki (octopus-balletjes) tot mochi (rijstcakes) en diverse zoete lekkernijen zoals dorayaki (gevulde pannenkoekjes). Ook bento-boxen, een gezonde en prachtig opgemaakte lunchbox, zijn populair voor onderweg.

Geschiedenis

De geschiedenis van Japan begint officieel in de Yamato-periode (ca. 250-710 n.Chr.), toen voor het eerst een gecentraliseerde Japanse staat ontstond met een keizerlijke dynastie. Later volgden eeuwen waarin machtige samoerai en shoguns (militaire leiders) het land bestuurden. Dit gebeurde vanuit verschillende shogunaten, zoals de bekende Kamakura- en Tokugawa-shogunaten.

In de tweede helft van de 19e eeuw brak een periode van snelle modernisering aan, bekend als de Meiji-restauratie. Japan opende zich na eeuwen van isolatie voor het Westen en transformeerde snel tot een industriële grootmacht. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Japan een agressieve koloniale macht, die eindigde met zware verwoesting na de atoombomaanvallen op Hiroshima en Nagasaki in 1945.

Na de oorlog volgde een periode van indrukwekkende economische groei, het zogenoemde economische ‘mirakel’, waardoor Japan binnen enkele decennia uitgroeide tot een economische wereldmacht. Vanaf de jaren negentig kende het land echter langdurige economische stagnatie, ook wel de “verloren decennia” genoemd.

Premier Shinzo Abe introduceerde vanaf 2012 een reeks economische hervormingen onder de naam “Abenomics”, gericht op het stimuleren van groei en het bestrijden van deflatie. Hoewel deze strategie deels succesvol was, bleef duurzame groei lastig. Momenteel richt Japan zich, na een moeizame periode tijdens de coronapandemie, op economisch herstel en vernieuwing, met extra aandacht voor innovatie en digitalisering.

Typisch Japans

Japans

Manga en anime
Manga (stripboeken) en anime (animatiefilms en -series) vormen een wereldwijd populair onderdeel van de Japanse cultuur. Van spannende avonturen tot romantische verhalen: manga en anime spreken alle leeftijden en doelgroepen aan. Series zoals Dragon Ball, Naruto en films van Studio Ghibli veroverden internationaal miljoenen fans.

Ingetogenheid en beleefdheid
Japanners staan bekend om hun uitzonderlijke beleefdheid en ingetogenheid. Respect en terughoudendheid bepalen sociale interacties. Buigen als begroeting en het zorgvuldig vermijden van directe kritiek maken deel uit van deze omgangsvormen, die voor buitenlanders soms verrassend subtiel kunnen zijn.

Sumoworstelen
Sumo is een traditionele Japanse worstelsport met eeuwenoude wortels. Twee zwaarlijvige worstelaars proberen elkaar uit een cirkelvormige ring te duwen. Het rituele aspect is belangrijk: wedstrijden worden voorafgegaan door ceremoniële bewegingen en dragen diepe symbolische betekenissen, zoals zuivering en respect voor tegenstanders.

Theeceremonie
De Japanse theeceremonie, bekend als chanoyu, draait om rust, eenvoud en spirituele balans. De rituele bereiding en presentatie van groene thee verloopt volgens vaste regels, waarbij elke beweging precies en bedachtzaam wordt uitgevoerd. De ceremonie stimuleert contemplatie en harmonie.

Origami
Origami, de traditionele Japanse kunst van het papier vouwen, vereist precisie en geduld. Met één stuk papier, zonder lijm of schaar, worden ingewikkelde vormen zoals dieren, bloemen en geometrische patronen gecreëerd. Origami wordt zowel artistiek als educatief gebruikt, vanwege de creativiteit en concentratie die het vraagt.

Geisha’s
Geisha’s zijn professionele gezelschapsdames die getraind zijn in klassieke Japanse kunsten zoals muziek, dans, zang en conversatie. Hun verschijning, gekenmerkt door kleurrijke kimono’s en subtiele make-up, straalt elegantie en verfijning uit. Hoewel hun aantal tegenwoordig kleiner is, blijven ze een krachtig symbool van Japans cultureel erfgoed.

Hanami
Hanami is het jaarlijkse Japanse feest waarbij de bloei van kersenbloesem wordt gevierd. Tijdens dit korte seizoen verzamelen mensen zich in parken onder de bloeiende bomen om te picknicken, foto’s te maken en van de vergankelijke schoonheid te genieten. Het symboliseert zowel vreugde als vergankelijkheid.

Samoeraicultuur en bushido
De samoerai, historische Japanse krijgers, leefden volgens bushido: een strikte erecode van moed, discipline, loyaliteit en zelfbeheersing. Deze waarden beïnvloeden tot op heden nog steeds de Japanse samenleving, vooral op het gebied van werkethiek en persoonlijke verantwoordelijkheid.

Shinkansen
De Shinkansen, Japans wereldberoemde hogesnelheidstrein, staat symbool voor efficiëntie en betrouwbaarheid. Met snelheden tot ruim 300 km/u en vrijwel perfecte stiptheid verbindt het netwerk steden als Tokio, Kyoto en Osaka, en toont het Japans streven naar technologische perfectie.

Kimono
De kimono is traditionele Japanse kleding, gedragen tijdens speciale gelegenheden zoals festivals, ceremonies en bruiloften. Deze elegante gewaden zijn prachtig versierd met kleurrijke patronen en zorgvuldig gebonden sjerpen. Tegenwoordig worden ze vooral gedragen om culturele trots uit te dragen.

Bonsai
Bonsai is de kunst van het kweken van miniatuurboompjes in potten. Door zorgvuldige snoei, bedrading en aandachtige verzorging worden bomen in fraaie, kleine vormen gehouden. Bonsai symboliseert geduld, natuurverbondenheid en het zoeken naar schoonheid in eenvoud.

Karaoke
Karaoke, waarbij deelnemers bekende liedjes zingen met begeleiding van muziek zonder zangstem, ontstond in Japan en groeide uit tot internationaal entertainment. In Japan zijn karaoke-bars populaire ontmoetingsplaatsen, waar collega’s en vrienden samen zingen en ontspannen na het werk.

Kans op natuurrampen

Japan ligt in een gebied waar natuurrampen regelmatig voorkomen, vooral vanwege zijn ligging op de Pacifische ‘Ring van Vuur’. Hierdoor heeft het land geregeld te maken met aardbevingen, tsunami’s, vulkaanuitbarstingen en cyclonen.

Aardbevingen komen bijna dagelijks voor, hoewel meestal van geringe kracht. Zwaardere aardbevingen zijn echter mogelijk, zoals de ramp in 2011 bij Fukushima, waarbij een krachtige aardbeving werd gevolgd door een verwoestende tsunami. Dit leidde tot ernstige schade aan de kustgebieden en veroorzaakte een grote kernramp.

Vulkaanuitbarstingen zijn eveneens een potentieel gevaar, met 111 actieve vulkanen verspreid over het land. De meeste worden nauwlettend in de gaten gehouden, zoals de beroemde vulkaan Mount Fuji. Uitbarstingen kunnen plotseling plaatsvinden en tot evacuaties leiden.

Daarnaast wordt Japan in de late zomer en herfst regelmatig getroffen door cyclonen (tyfoons). Deze zware tropische stormen brengen hevige regenval en sterke wind, wat kan leiden tot overstromingen en aardverschuivingen. De overheid is goed voorbereid en beschikt over een uitgebreid alarmsysteem om inwoners tijdig te waarschuwen en risico’s te beperken. Reizigers wordt daarom altijd aangeraden om lokale weerberichten en officiële waarschuwingen serieus te nemen en daarop snel te reageren.

Populaire steden

Tokyo

Tokyo
De bruisende hoofdstad is een wereldstad vol contrasten: van de historische Sensō-ji-tempel in Asakusa tot de futuristische wijken Shibuya en Akihabara. Tokyo is ook de thuisbasis van attracties zoals Tokyo Skytree, Meiji-schrijn, het keizerlijk paleis en themaparken zoals Disneyland en DisneySea.

Osaka
Bekend als de “keuken van Japan”, biedt Osaka een levendige sfeer met culinaire hotspots zoals Dotonbori en Kuromon Ichiba-markt. Bezienswaardigheden zijn onder andere het historische Osaka Castle en het moderne Universal Studios Japan.

Kyoto
Als voormalige keizerlijke hoofdstad staat Kyoto bekend om zijn goed bewaarde tempels, traditionele theehuizen en geisha-districten zoals Gion. Populaire attracties zijn onder andere Fushimi Inari-taisha, Kinkaku-ji (Gouden Paviljoen) en de bamboebossen van Arashiyama.

Nagoya
Deze centraal gelegen stad is een belangrijk industrieel centrum en biedt attracties zoals Nagoya Castle, het Toyota Commemorative Museum en het SCMAGLEV and Railway Park.

Sapporo
De hoofdstad van Hokkaido is beroemd om het jaarlijkse Sapporo Sneeuwfestival, ski-resorts in de buurt en culinaire specialiteiten zoals ramen en zeevruchten.

Yokohama
Op slechts een korte treinreis van Tokyo biedt Yokohama attracties zoals de historische havenwijk Minato Mirai, het Cup Noodles Museum en een van de grootste Chinatowns ter wereld.

Fukuoka
Als grootste stad op het eiland Kyushu staat Fukuoka bekend om zijn heerlijke tonkotsu ramen, het levendige nachtleven en festivals zoals het Hakata Gion Yamakasa.

Hiroshima
Deze stad is wereldwijd bekend vanwege het Vredespark en het Vredesmuseum, die herinneren aan de atoombomaanval in 1945. In de buurt ligt ook het schilderachtige eiland Miyajima met de beroemde “zwevende” torii-poort van de Itsukushima-schrijn.

Nara
Als eerste permanente hoofdstad van Japan herbergt Nara enkele van de oudste en grootste boeddhistische tempels, zoals Tōdai-ji met zijn gigantische Boeddhabeeld. Het Nara Park is beroemd om de vrij rondlopende tamme herten.

Hakuba (Nagano)
Bekend als een topbestemming voor wintersport, vooral sinds de Olympische Winterspelen van 1998. In de zomer biedt het gebied prachtige wandelroutes en natuurlijke hot springs.

Praktische reisinfo

Beste reistijd
Japan kun je in principe het hele jaar bezoeken, maar de beste perioden zijn het voorjaar (maart tot mei) en het najaar (september tot november). Het voorjaar staat in het teken van de beroemde kersenbloesem, terwijl het najaar bekendstaat om schitterende herfstkleuren. In de zomer (juni-augustus) is het heet en vochtig, en tijdens de winter (december-februari) kun je vooral in het noorden goed skiën.

Douaneregels
Japan heeft strikte douaneregels. Het invoeren van drugs en wapens is streng verboden. Producten zoals verse levensmiddelen, planten of vlees mogen meestal niet worden meegenomen. Persoonlijke goederen zoals camera’s en laptops zijn toegestaan.

Elektriciteit
De netspanning in Japan is 100 volt, lager dan in Nederland (230 volt). Japan gebruikt type A-stekkers met twee platte pinnen. Een reisstekker of wereldstekker en een voltage-omvormer kunnen nodig zijn voor sommige apparaten.

Fotograferen
Over het algemeen mag je in Japan vrij fotograferen. Wees echter altijd respectvol bij tempels en heiligdommen. Soms zijn er expliciete verboden of restricties aangegeven. Vraag vooraf toestemming als je mensen van dichtbij fotografeert.

Geld en betalen
De officiële munteenheid is de Japanse yen (JPY). Betalen gebeurt vaak contant, hoewel creditcards in steden steeds breder geaccepteerd worden. Geldautomaten vind je gemakkelijk in supermarkten (zoals 7-Eleven) en postkantoren, waar internationale passen werken.

Kleding
Japanners kleden zich verzorgd. Neem daarom nette, schone kleding mee voor restaurants of tempelbezoeken. In de zomer is lichte kleding voldoende, terwijl je in de winter een warme jas nodig hebt, vooral in het noorden. Comfortabele schoenen zijn essentieel, gezien de vele wandelmogelijkheden.

Kraanwater
Het kraanwater in Japan is overal veilig drinkbaar en van uitstekende kwaliteit. Je hoeft dus geen flessenwater te kopen, tenzij je een specifieke voorkeur hebt.

Lhbtiq+
Homoseksualiteit is legaal in Japan en discriminatie komt relatief weinig voor, zeker in de grote steden zoals Tokio en Osaka. Toch is openlijke affectie in het openbaar ongebruikelijk. Wees discreet en respectvol tegenover lokale gevoeligheden.

Reisdocumenten
Nederlanders en Belgen hebben voor een verblijf tot 90 dagen geen visum nodig, maar wel een geldig paspoort. Zorg ervoor dat je paspoort gedurende de gehele reis geldig is.

Reisverzekering
Sluit altijd een goede reisverzekering af voordat je naar Japan gaat. Controleer of medische kosten, annuleringen en eventuele extra’s, zoals natuurrampen en verloren bagage, gedekt zijn.

Taal
De officiële taal is Japans. Buiten toeristische gebieden en grote steden wordt weinig Engels gesproken. Basiswoorden Japans leren en een vertaalapp gebruiken is handig.

Tijdsverschillen met Nederland
Tijdens onze wintertijd is het in Japan 8 uur later dan in Nederland. Tijdens onze zomertijd bedraagt het tijdsverschil 7 uur.

Veiligheid
Japan behoort tot de veiligste landen ter wereld. Criminaliteit is zeer laag, maar blijf alert in drukke gebieden zoals stations en toeristische attracties. Het grootste risico vormen natuurrampen zoals aardbevingen en tyfoons; let daarom goed op officiële waarschuwingen.

Japan

Wist je dat...?

Japan meer dan vijf miljoen automaten heeft waar je werkelijk van alles kunt kopen? Naast snacks en frisdrank zijn er automaten voor verse bloemen, warme maaltijden en zelfs paraplu’s.

Japanse treinen zoals de Shinkansen behoren tot de meest punctuele ter wereld? De gemiddelde vertraging bedraagt minder dan één minuut per jaar, een bewijs van Japanse efficiëntie.

Er in Japan speciale cafés bestaan waar je katten, konijnen of zelfs uilen kunt knuffelen? Deze dieren-cafés bieden stedelingen de kans even te ontspannen en stress te verminderen.

In Japan volwassen adopties gebruikelijk zijn? Soms adopteren ondernemers volwassenen om hun familiebedrijf voort te zetten als ze geen geschikte erfgenaam hebben.

Japanse leerlingen vaak zelf hun school schoonmaken? Dit gebeurt dagelijks om respect en verantwoordelijkheid te leren, zonder gebruik van professionele schoonmakers.

Er in Tokio speciale ‘pushers’ werken die reizigers tijdens de spitsuren letterlijk in volle metro’s duwen? Dit wordt gedaan om de metro zo efficiënt mogelijk te benutten tijdens de extreem drukke ochtendspits.